Blog Layout

Tijd om te rouwen

Marielle Boersen • 15 december 2022

De herfst en de winter zijn perioden om naar binnen te keren en kracht op te doen voor een nieuwe lente en zomer. Voordat het nieuwe jaar begint, is het goed om stil te staan bij het oude jaar. Wat heeft het je gebracht en wat heeft het je gekost?


De levenscirkel beschrijft de fasen die een rol spelen bij verandering. Het geeft het natuurlijke proces aan van elk etmaal, jaar, leven, maar ook van elke ontmoeting, vergadering, gebeurtenis. De fasen in de cirkel zijn: welkom heten / contact maken, hechten, intimiteit, afscheid nemen, rouwen, betekenis ervaren / zingeving, en weer een nieuwe start maken. Elke stap hoort erbij. Sla je een stap over, zoals het rouwen, dan verlies je levensenergie.


Als voorbeeld: Bij een vergadering ontmoet je elkaar (weer), je went aan elkaar en gaat vervolgens de diepte in. Als de vergadering klaar is, gaat iedereen weer uit elkaar. De neiging bestaat om gelijk door te rennen naar de volgende afspraak of activiteit. Ik raad echter aan eerst een wisselmoment in te bouwen, een moment van bezinning. Dit wisselmoment is er zowel voor de fase van rouwen als de fase van betekenis. Dit hoeft niet lang te duren maar is essentieel om het oplopen van stress en uiteindelijk een burn-out te voorkomen. Wat heeft de meeting met je gedaan, welke emoties en lichaamssensaties heb je ervaren en hoe voel je je nu? Liepen de gemoederen hoog op of heb je je geërgerd omdat er weer niets werd besloten? Neem de tijd om dit na te gaan. Hoe gaat het met je, wat heb je nodig? En vervolgens bereid je je voor op de volgende afspraak of activiteit.


Ook bij grote gebeurtenissen, zoals het overlijden van een dierbare, is de stap van het rouwen essentieel. Wat betekent het verlies voor je, wat ervaar je, hoe voel je je, wat heb je nodig? Neem de tijd hiervoor. Om verder te kunnen, is een periode van rouw nodig. Het kost tijd om verlies te aanvaarden en het een plek te geven.


Hoe we de levenscirkel doorlopen, heeft veel te maken met onze vroege hechting en de patronen die vervolgens zijn ontstaan. Voelden we ons welkom in de wereld of kregen we de behoefte ons te isoleren, was het contact met onze ouders of opvoeders veilig genoeg of hebben we besloten ons maar niet te hechten, durven we intimiteit aan of is daar iets kapot gegaan, nemen we bewust afscheid of vluchten we ervoor weg (of klampen we ons juist vast), durven we te rouwen of gaan we maar door en van binnen op slot, staan we stil bij zingeving of voelen we ons zinloos?

Elk levenspad kent obstakels. Zijn we bereid mee te gaan met de ups en downs van het leven, deze bewust te ervaren en doorvoelen en ervan te leren en ons zo verder te ontwikkelen?


Ik nodig je uit het jaar goed af te sluiten. Wat heeft 2022 voor je betekent, van wie of wat heb je afscheid genomen? Sta stil en doorvoel de betekenis voor jou.

Vervolgens kunnen we 2023 van harte welkom heten! Het wordt vast weer een jaar met prachtige momenten en moeilijke situaties die we alleen of met elkaar kunnen doorleven. 

door Marielle Boersen 30 mrt, 2024
De afgelopen maanden heb ik de basis- en vervolgopleiding EMDR gevolgd en inmiddels ben ik begonnen met het toepassen hiervan op cliënten. Wat een fantastische methode! De spanningen die bepaalde traumatische ervaringen automatisch met zich meebrachten, verdwijnen soms al binnen minder dan een half uur! Cliënten kijken me verbijsterd aan als ze moeten constateren dat de spanning die ze eerst nog een acht gaven op een schaal van 10 een paar minuten later verdwenen is. 'Ik voel het niet meer!' Een client liet na afloop zijn tranen lopen en verzuchtte dat dit blije tranen waren. Hij had al zolang met een beladen herinnering gezeten en ineens was de spanning weg. Ook het installeren van hulpbronnen, het via een EMDR methode benadrukken van positieve eigenschappen en ervaringen, heb ik nu al een aantal maal toegepast om het zelfvertrouwen van cliënten in bepaalde situaties te vergroten. Ook die resultaten zijn tot nu toe veelbelovend. EMDR, oftewel Eye Movement Desensitization Reprocessing is een therapievorm waarbij de emotionele lading bij een heftige herinnering vermindert. Het meest bekend is het van de vingerbewegingen die je met je ogen moet volgen. Er zijn echter ook andere methoden zoals de butterfly hug, het tikken op je knieën of het werken met geluiden. EMDR is een beproefde methode voor de behandeling van PTSS (Post Traumatisch Stress Syndroom). Het wordt alom erkend en door vele psychologen toegepast. Toch is het nog een raadsel waarom het werkt. Het vermoeden is dat het te maken heeft met het werkgeheugen dat extra belast wordt door de afleidende vingerbewegingen (of andere stimuli). Ook de bilaterale stimulatie wordt genoemd als mogelijk oorzaak. Zowel je linker- als rechterhersenhelft wordt betrokken als je je ogen een aantal malen, op aangeven van de therapeut, van uiterst links naar uiterst rechts beweegt en weer terug. EMDR wordt dan vergeleken met de REM slaap waarin je ogen ook heen en weer gaan en je vermoedelijk de ervaringen van overdag verwerkt. Wat het ook is, het is geweldig om te ervaren hoe blij mijn cliënten ermee zijn. Ik ga hier mee door!
13 dec, 2023
Een van de mooiste oefeningen in mijn praktijk is die waarin ik een client begeleid met aandacht naar binnen te gaan en te benoemen wat die voelt. Dat wat opgeslagen ligt in het lichaam, mag gezien worden, wil gezien worden, wil erkend worden. Door te benoemen wat je voelt aan lichaamssensaties kan er heling ontstaan. Eugene Gendlin noemde deze lichaamssensaties felt sense. Gendlin is de grondlegger van focussing, de techniek voor het luisteren naar (de wijsheid van) je lichaam. Hij ontdekte dat de felt sense de variabele was die er het meest voor zorgde dat een therapie succesvol was. Zo'n lichaamssensatie kan de kleinste trilling of hapering zijn. Door hier met je aandacht en adembeweging naartoe te gaan, kunnen blokkades opgelost worden. Deze kleine sensaties kunnen ook als richtingsaanwijzer dienen voor je leven. Ze geven aan wat goed voor je voelt en wat niet. Emoties komen en gaan. In het beroemde gedicht van Rumi (1207-1273) zijn in de herberg alle emoties welkom. Ook de zogeheten negatieve emoties hebben je iets te brengen en mogen doorleefd worden. Volgens Jill Bolte Taylor, neurowetenschapper, zijn emoties chemisch gezien na 90 seconden weer uit ons lichaam verdwenen. Emoties die niet erkend worden, blijven echter vastzitten. Als je niet mag huilen, zitten de tranen nog in je. Als je niet boos mag zijn, zit de woede nog in je. Door deze emoties alsnog te doorvoelen, de pijn aan te kijken, kunnen ze verdwijnen en word je geheeld. Het geven van woorden aan de kleinste sensaties kan leiden tot 'rare' gesprekken. Zo kunnen cliënten het hebben over een kleerhanger in hun schouders, kauwgom in hun vezels, een stoeptegel op het hart. Dit is symboliek voor het gevoel dat iemand mogelijk al tijden heeft, maar waar nooit aandacht voor was. Wat vaak gebeurt, is dat dit gevoel verandert, zachter wordt of verdwijnt. Zo kan een grote, zwarte en zware kei in je borstkast lichter van kleur worden, een zachtere structuur krijgen, van temperatuur veranderen, verschuiven van plek en kleiner worden. Zo kunnen er ineens tranen over je wangen stromen waarvan je niet wist dat je ze in je had. Je lichaam kan gaan trillen, koud worden of juist heel warm, terwijl het alsnog verwerkt wat vastzat. Het resultaat van dit proces van interoceptie, het naar binnen gaan met je aandacht, het benoemen van de felt sense, is steevast een rustiger gevoel en meer verbondenheid met jezelf. Mocht je interesse hebben, ik begeleid je graag bij een reis naar je binnenwereld. Bekijk ook even dit filmpje van Peter Levine over felt sense .
Meer posts
Share by: